ÖZET

7338   sayılı   Kanun   ile   Vergi   Usul   Kanunu’nda   yapılan   değişiklere   bağlı    olarak    VERGİ İNCELEMELERİNDE   UYULACAK   USUL   VE   ESASLAR   HAKKINDA   YÖNETMELİKTE   bazı

değişiklikler yapılmıştır.

• Vergi incelemesine, incelemeye tabi olan nezdinde düzenlenecek “İncelemeye Başlama Tutanağı” ile başlanacağına ilişkin düzenleme KALDIRILMIŞTIR. Artık Vergi incelemesine, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından düzenlenecek “İncelemeye Başlama Bildirimi” ile başlanılacaktır.
• İncelemeye  başlama  tarihi,  incelemeye  başlama  bildiriminin  düzenlendiği  tarihtir.  Bir  başka deyişle ilgilisine Tebliğ edildiği tarihin bir önemi yoktur. Vergi incelemeleri esas itibarıyla dairede yapılır.
• Vergi incelemelerinin esas itibarıyla incelemeye tabi olanın iş yerinde yapılmasına ilişkin düzenleme KALDIRILMIŞTIR.
• İncelemenin  dairede  yapıldığı  durumlarda,  nezdinde  inceleme  yapılanın  işyeri  adresi,  işyeri adresinin bulunmaması halinde ikametgâh adresi ile vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın çalışma yerinin aynı ilde bulunmaması halinde tutanaklar, nezdinde inceleme yapılanın işyeri adresi, işyeri adresinin bulunmaması halinde ikametgâh adresinin bulunduğu ildeki dairede imza edilir.

Yönetmelik değişikliği, 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.

Yönetmeliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

Yönetmeliğin Son Hali

İşe başlama ve incelemeye hazırlık

MADDE 7 − (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç on gün içinde işe başlarlar. Bu süre içinde işe başlanılamaması   halinde   durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan    birime    bildirilir.    İlgili birim, işe başlanılamamasını haklı kılan bir mazeretin varlığı halinde en   fazla   on   gün   ilave   süre

verebileceği gibi inceleme görevini

MADDE 1- 31/10/2011 tarihli ve 28101 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan   Vergi   İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin  7 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “on” ibareleri “beş” olarak değiştirilmiştir.

İşe başlama ve incelemeye hazırlık

MADDE 7 − (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç beş gün içinde işe başlarlar. Bu süre   içinde   işe   başlanılamaması halinde durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime bildirilir. İlgili birim, işe başlanılamamasını haklı kılan bir mazeretin varlığı halinde en fazla beş gün ilave süre verebileceği gibi inceleme görevini başka bir

inceleme elemanına da verebilir.

Yönetmeliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

Yönetmeliğin Son Hali

başka bir inceleme elemanına da verebilir.

İncelemeye başlama

MADDE 9 – (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç otuz gün içinde incelemeye başlarlar.      Bu      süre      içinde incelemeye         başlanılamaması halinde durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime bildirilir. İlgili birim,                                  incelemeye

başlanılamamasını  haklı  kılan  bir mazeretin varlığı halinde en fazla on beş gün ilave süre verebileceği gibi inceleme görevini başka bir inceleme elemanına da verebilir.

2. Vergi incelemesine, incelemeye tabi olan nezdinde düzenlenecek             “İncelemeye Başlama Tutanağı” ile başlanır. Düzenlenen tutanağın bir örneği nezdinde inceleme yapılana teslim edilir. Tutanağın bir örneği vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın bağlı bulunduğu inceleme ve denetim birimine, bir örneği ise mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir.
3. İncelemeye başlama tarihi, mükellefin tutanağı imzaladığı tarihtir. Tutanakta mükellefin

imzasının bulunmaması halinde

MADDE 2- Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 9- (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç on beş gün içinde incelemeye başlarlar. Bu süre içinde incelemeye başlanılamaması    halinde    durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime       bildirilir.       İlgili       birim, incelemeye başlanılamamasını haklı kılan bir mazeretin varlığı halinde en fazla beş gün ilave süre verebileceği gibi inceleme görevini başka bir inceleme elemanına da verebilir.

(2)   Vergi    incelemesine,    vergi

incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından                                 düzenlenecek “İncelemeye Başlama Bildirimi” ile başlanır.      İncelemeye      Başlama Bildiriminin bir örneği nezdinde inceleme yapılana, bir örneği vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın bağlı bulunduğu inceleme ve denetim birimine, bir örneği ise mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir.

İncelemeye başlama

MADDE 9 – (1) (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, inceleme görevinin verilmesinden itibaren en geç on beş gün içinde incelemeye başlarlar.

Bu süre içinde incelemeye başlanılamaması    halinde    durum gerekçeli bir yazı ile bağlı bulunulan birime       bildirilir.       İlgili       birim, incelemeye başlanılamamasını haklı kılan bir mazeretin varlığı halinde en fazla beş gün ilave süre verebileceği gibi inceleme görevini başka bir inceleme elemanına da verebilir.

2. Vergi incelemesine, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından         düzenlenecek “İncelemeye Başlama Bildirimi” ile başlanır.      İncelemeye      Başlama Bildiriminin bir örneği nezdinde inceleme yapılana, bir örneği vergi incelemesi yapmaya yetkili olanın bağlı bulunduğu inceleme ve denetim birimine, bir örneği ise mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine gönderilir.
3. İncelemeye başlama tarihi, incelemeye başlama bildiriminin

düzenlendiği tarihtir.

Yönetmeliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

Yönetmeliğin Son Hali

tutanağın vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarih incelemeye başlama tarihi olarak kabul edilir; bu durumda incelemeye başlama tutanağının bir örneği ayrıca mükellefin bilinen adresine vergi dairesince gönderilir.

4. Ölüm, gaiplik, işin veya memleketin terki gibi nedenlerle, nezdinde inceleme yapılacak olanla temas kurulamaması veya ilgili ile temas kurulmasına rağmen verilen sürede defter ve belgelerin ibraz edilmemesi, incelemeye başlama tutanağının imzadan imtina edilmesi gibi hallerde inceleme, ilgilinin vergi dairesindeki dosyasında yer alan belgeler ve diğer kaynaklardan elde edilen her türlü bilgi ve belgeler ile varsa Başkanlığın risk analizi sonuçlarına dayalı olarak yürütülür.
5. 213     sayılı     Vergi Usul

Kanununun       aramaya                       ilişkin hükümleri saklıdır.

6. Vergi incelemesine başlanılmasına       ilişkin       diğer hususlar, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların bağlı bulundukları birimler tarafından belirlenir.

3. İncelemeye başlama tarihi, incelemeye başlama bildiriminin düzenlendiği tarihtir.
4. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun aramaya ilişkin hükümleri saklıdır.
5. Vergi               incelemesine başlanılmasına        ilişkin        diğer hususlar, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların bağlı bulundukları birimler tarafından belirlenir.”

4. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun aramaya ilişkin hükümleri saklıdır.
5. Vergi               incelemesine başlanılmasına        ilişkin        diğer hususlar, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların bağlı bulundukları birimler tarafından belirlenir.

Yönetmeliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

Yönetmeliğin Son Hali

Kimlik ibrazı

MADDE 10 − (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar, incelemeye başlamadan önce memuriyet sıfatlarını belirterek, vergi incelemesi yapmaya yetkili olduklarına dair kimliği nezdinde inceleme yapılana ve diğer ilgililere gösterirler.

MADDE 3- Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 10- (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar yanlarında memuriyet sıfatlarını ve inceleme yetkisini gösteren fotoğraflı resmi bir kimlik bulundururlar ve gittikleri yerde işe başlamadan evvel bu kimliği ilgililere gösterirler.”

Kimlik ibrazı

MADDE 10- (1) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar yanlarında memuriyet sıfatlarını ve inceleme yetkisini gösteren fotoğraflı resmi bir kimlik bulundururlar ve gittikleri yerde işe başlamadan evvel bu kimliği ilgililere gösterirler.

İncelemeye başlama tutanağının muhteviyatı MADDE 11 − (1) İncelemeye başlama tutanağında asgari aşağıda yazılı hususlara yer verilir:

1. Nezdinde inceleme yapılanın kimlik bilgileri, unvanı, adresi ve faaliyet konusu,
2. İncelemenin türü (tam/sınırlı inceleme),
3. İncelemeye alınma gerekçesi, ç) İncelemenin konusu,
4. İnceleme dönemi,
5. İnceleme dairede yapılacaksa buna ilişkin nezdinde inceleme yapılanın muvafakati,
6. Tutanağın düzenlenme yeri ve tarihi, inceleme elemanının ve hazır bulunması halinde mükellefin veya temsile yetkili olan kişilerin

imzası,

MADDE 4- Aynı Yönetmeliğin 11 inci maddesinin başlığında yer alan “tutanağının” ibaresi “bildiriminin” olarak  değiştirilmiş,  aynı  maddenin birinci fıkrasında yer alan “tutanağında” ibaresi “bildiriminde” olarak  değiştirilmiş  ve  aynı  fıkranın (a), (e) ve (f) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) İnceleme yapılanın kimlik bilgileri, unvanı, adresi,”

“e) Vergi türü,

f) Bildirimin düzenlenme tarihi ve vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların imzası,”

İncelemeye başlama bildiriminin muhteviyatı

MADDE 11 − (1) İncelemeye başlama bildiriminde asgari aşağıda yazılı hususlara yer verilir:

1. İnceleme yapılanın kimlik bilgileri, unvanı, adresi,
2. İncelemenin       türü       (tam/sınırlı inceleme),
3. İncelemeye alınma gerekçesi, ç) İncelemenin konusu,
4. İnceleme dönemi,
5. Vergi türü,
6. Bildirimin düzenlenme tarihi ve vergi incelemesi yapmaya yetkili olanların imzası,
7. Mükelleflerin incelemeyle ilgili hak ve yükümlülükleri hakkında bilgi.

Yönetmeliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

Yönetmeliğin Son Hali

g) Mükelleflerin incelemeyle ilgili hak ve yükümlülükleri hakkında

bilgi.

Defter ve belgelerin alınması MADDE 12 –

…

4. Mükellefler, Bakanlığın elektronik olarak tutulmasına izin verdiği defter ve belgeleri elektronik ortamda ibraz edebilirler.

5. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun aramaya ilişkin hükümleri saklıdır.

MADDE   5- Aynı    Yönetmeliğin 12 nci maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, aynı maddeye dördüncü fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve diğer fıkra buna göre teselsül ettirilmiştir.

“(4) Mükelleflerin, Bakanlığın elektronik olarak tutulmasına izin verdiği defter ve belgeleri Bakanlık tarafından oluşturulan sistemi kullanmak suretiyle elektronik ortamda ibraz etmesi esastır.”

“(5) Mükellefin işyeri adresi, işyeri adresinin bulunmaması halinde ikametgâh adresi ile inceleme görevi verilenin çalışma yerinin aynı ilde bulunmaması halinde, defter ve belgeler mükellefin işyeri adresi, işyeri adresinin bulunmaması halinde ikametgâh adresinin bulunduğu ildeki dairede teslim alınır. Mükellefin talebi halinde defter ve belgeler inceleme görevi verilenin sürekli çalışma yerindeki dairede de teslim alınabilir. Bu fıkranın uygulanmasında dördüncü fıkra hükmü saklıdır.

(6) Nezdinde inceleme yapılacak

olanla temas kurulamaması veya

Defter ve belgelerin alınması MADDE 12 –

…

4. Mükelleflerin, Bakanlığın elektronik olarak tutulmasına izin verdiği defter ve belgeleri Bakanlık tarafından oluşturulan sistemi kullanmak suretiyle elektronik ortamda ibraz etmesi esastır.
5. Mükellefin işyeri adresi, işyeri adresinin bulunmaması halinde ikametgâh adresi ile inceleme görevi verilenin çalışma yerinin aynı ilde bulunmaması halinde, defter ve belgeler mükellefin işyeri adresi, işyeri adresinin bulunmaması halinde ikametgâh adresinin bulunduğu ildeki dairede teslim alınır. Mükellefin talebi halinde defter ve belgeler inceleme görevi verilenin sürekli çalışma yerindeki dairede de teslim alınabilir. Bu fıkranın uygulanmasında dördüncü fıkra hükmü saklıdır.
6. Nezdinde inceleme yapılacak

olanla temas kurulamaması veya ilgili ile temas kurulmasına rağmen verilen sürede defter ve belgelerin ibraz    edilmemesi    gibi    hallerde

inceleme, ilgilinin vergi dairesindeki

Yönetmeliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

Yönetmeliğin Son Hali

ilgili ile temas kurulmasına rağmen verilen sürede defter ve belgelerin ibraz edilmemesi gibi hallerde inceleme, ilgilinin vergi dairesindeki dosyasında yer alan belgeler, elektronik ortamda tutulmasına izin verilen veriler ve diğer kaynaklardan elde edilen her türlü bilgi ve belgeler ile varsa Başkanlığın risk analizi sonuçlarına dayalı olarak yürütülür.”

dosyasında yer alan belgeler, elektronik ortamda tutulmasına izin verilen veriler ve diğer kaynaklardan elde edilen her türlü bilgi ve belgeler ile varsa Başkanlığın risk analizi sonuçlarına dayalı olarak yürütülür.

(7) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun aramaya ilişkin hükümleri saklıdır.

İncelemenin yapılacağı yer MADDE 13 − (1) Vergi

incelemeleri esas itibarıyla incelemeye tabi olanın iş yerinde yapılır.

2. İş yerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebeplerle incelemenin iş yerinde yapılması imkânsız olur veya mükellef ve vergi sorumluları isterlerse inceleme dairede yapılabilir. Bu takdirde incelemeye tabi olanın defter ve belgelerini daireye getirmesi kendisinden yazılı olarak istenir.
3. İncelemenin dairede yapılması halinde istenilen defter veya belgeleri belli edilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenler, bunları ibraz etmemiş sayılırlar. Haklı bir mazeret gösterenlere,

defter    ve    belgelerini    daireye

MADDE 6- Aynı Yönetmeliğin 13 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 13- (1) Vergi incelemeleri esas itibarıyla dairede yapılır.

2. İncelemeye tabi olanın defter ve belgelerini ibraz etmesi kendisinden yazılı olarak istenir.
3. İstenilen defter veya belgeleri belli edilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenler, bunları ibraz etmemiş sayılırlar. Haklı bir mazeret gösterenlere, defter ve belgelerini daireye getirmeleri için uygun bir süre verilir.
4. İncelemenin dairede yapılması, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından incelemeye tabi olanın iş yerinde tespit yapılmasına ve çalışmalarda bulunmasına engel değildir.

İncelemenin yapılacağı yer MADDE 13 – (1) Vergi incelemeleri esas itibarıyla dairede yapılır.

2. İncelemeye tabi olanın defter ve belgelerini ibraz etmesi kendisinden yazılı olarak istenir.
3. İstenilen defter veya belgeleri belli edilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenler, bunları ibraz etmemiş sayılırlar. Haklı bir mazeret gösterenlere, defter ve belgelerini daireye getirmeleri için uygun bir süre verilir.
4. İncelemenin dairede yapılması, vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlar tarafından incelemeye tabi olanın iş yerinde tespit yapılmasına ve çalışmalarda bulunmasına engel değildir.
5. Mükellef ve vergi sorumlusunun yazılı olarak talepte bulunması ve iş

yerinin  müsait olduğunun tespit

Yönetmeliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

Yönetmeliğin Son Hali

getirmeleri için uygun bir süre

(5) Mükellef ve vergi sorumlusunun

edilmesi     halinde,                 inceleme

iş

verilir.

yazılı olarak talepte bulunması ve iş

yerinde de yapılabilir.

yerinin  müsait olduğunun tespit

edilmesi     halinde,     inceleme                 iş

yerinde de yapılabilir.”

İnceleme tutanakları

MADDE      7- Aynı      Yönetmeliğin

İnceleme tutanakları

MADDE 16 –

16 ncı maddesinin üçüncü   fıkrası

MADDE 16-

…

aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

…

(3) Düzenlenen tutanakların birer

“(3) İncelemenin dairede yapıldığı

(3) İncelemenin dairede yapıldığı

nüshasının       tutanakları                      imza

durumlarda,     nezdinde                      inceleme

durumlarda,     nezdinde                      inceleme

edenlere verilmesi zorunludur.

yapılanın     işyeri      adresi,                  işyeri

yapılanın     işyeri      adresi,                  işyeri

adresinin     bulunmaması                  halinde

adresinin     bulunmaması                  halinde

ikametgâh      adresi      ile                      vergi

ikametgâh      adresi      ile                      vergi

incelemesi yapmaya yetkili olanın

incelemesi yapmaya yetkili olanın

çalışma         yerinin       aynı                  ilde

çalışma         yerinin       aynı                  ilde

bulunmaması    halinde                        tutanaklar,

bulunmaması    halinde                        tutanaklar,

nezdinde inceleme yapılanın işyeri

nezdinde inceleme yapılanın işyeri

adresi,           işyeri                     adresinin

adresi,           işyeri                     adresinin

bulunmaması    halinde                        ikametgâh

bulunmaması    halinde                        ikametgâh

adresinin bulunduğu ildeki dairede

adresinin bulunduğu ildeki dairede

imza    edilir.    Nezdinde           inceleme

imza    edilir.    Nezdinde           inceleme

yapılanın     talep    etmesi                  halinde

yapılanın     talep    etmesi                  halinde

tutanaklar        vergi                       incelemesi

tutanaklar        vergi                       incelemesi

yapmaya    yetkili    olanın                  sürekli

yapmaya    yetkili    olanın                  sürekli

çalışma      yerindeki     dairede                de

çalışma      yerindeki     dairede                de

imzalanabilir.                                   Düzenlenen

imzalanabilir.                                   Düzenlenen

tutanakların       birer                        nüshasının

tutanakların       birer                        nüshasının

tutanakları imza edenlere verilmesi

tutanakları imza edenlere verilmesi

zorunludur.”

zorunludur.