AnasayfaSirküler & Yayınlar 2022

08.04.2022/64 YURT İÇİ YERLEŞİK TÜZEL KİŞİLER, KUR KORUMALI MEVDUAT SİSTEMİNDEN 31/12/2021İLE 31/03/2022 TARİHLERİ ARASINDA MEVCUT HESAPLARI İÇİN DE YARARLANABİLECEK

 

 

 

 


YURT İÇİ YERLEŞİK TÜZEL KİŞİLER, KUR KORUMALI MEVDUAT SİSTEMİNDEN

31/12/2021 İLE 31/03/2022 TARİHLERİ ARASINDA MEVCUT HESAPLARI İÇİN DE YARARLANABİLECEK

 

ÖZET

 

Döviz tevdiat hesaplarının ve döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümünün usul ve esaslarının belirlendiği 2021/14 sayılı T.C. MERKEZ BANKASI Tebliğinde değişiklik yapıldı.

 

Yapılan değişiklikle yurt içi yerleşik tüzel kişilere de 31/12/2021 ile 31/3/2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini bozdurarak sisteme dahil olabilmeleri imkanı getirildi.

 

Değişiklik öncesinde yurt içi yerleşik tüzel kişiler sadece 31/12/2021 tarihi itibarıyla bankalarda mevcut olan döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri için kur korumalı mevduat sistemi imkanından yararlanabiliyordu.

 

Gerçek kişilerin ise Kur Korumalı Mevduat sistemi devam ettiği sürece Döviz Tevdiat Hesaplarını bozdurarak sisteme dahil olabilmeleri imkan dahilindeydi.

 

29.01.2022 tarih ve 31734 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7352 sayılı VERGİ USUL KANUNU İLE KURUMLAR VERGİSİ  KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN ile ve 5520 sayılı

Kurumlar Vergisi Kanununa geçici 14’üncü madde eklenmiş ve 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını ve altın hesaplarını Türk lirasına çeviren ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendiren mükelleflere elde etmiş oldukları kur farkı kazançları, vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançları için düzenlemede belirtilen esaslar kapsamında kurumlar vergisi istisnası getirilmişti. Konuyla ilgili açıklamalarımıza ise 31.01.2022/40 sayılı Sirkülerimizde yer verilmişti. Getirilen istisna düzenlemesi özetle aşağıdaki gibi olup; düzenleme uyarınca:

 

 

 

 

 

 

 


  1. 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının
  1. numaralı bendinin (g) alt bendi hükmüne istinaden Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplar ile ilgili olarak; kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda aşağıda belirtilen kazançlar kurumlar vergisinden müstesna tutulmuştur.

 


    1. Bu fıkra kapsamındaki yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarının 1/10/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasındaki döneme isabet eden kısmı,
    2. 2021 yılı dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili oluşan kur farkı kazançları ile söz konusu hesaplardan dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar.

 

  1. Birinci fıkra kapsamına girmemekle birlikte, kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesna tutulmuştur.

 

  1. Kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda Türk lirasına çevrildiği tarihte oluşan kazançlar ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dâhil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kâr payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesna tutulmuştur.

 

 

 

 

 


Söz konusu istisna hükümleri, aynı şartlarla geçerli olmak üzere bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerinin kazançları hakkında da uygulanacaktır.

 

Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 14 üncü maddesinde yer alan Kanuni düzenleme yukarıdaki gibi olmakla birlikte; T.C. Merkez Bankası tarafından yayımlanan ve TL’ye dönüşümün usul ve esaslarının belirlendiği     TÜRK     LİRASI     MEVDUAT     VE     KATILMA     HESAPLARINA     DÖNÜŞÜMÜN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2021/14)1 ve ALTIN HESAPLARINDAN TÜRK LİRASI MEVDUAT  VE  KATILMA  HESAPLARINA  DÖNÜŞÜMÜN  DESTEKLENMESİ  HAKKINDA  TEBLİĞ


(SAYI: 2021/16)2 düzenlemelerinde döviz ve altın hesaplarının TL’ye dönüşümünde tüzelkişiler için 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılması öngörülmüş ve gerçek kişilere tanınan 3 ay vadeli hesap açılabilmesi imkanı tüzel kişilere tanınmamıştı. Ayrıca açılan Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına vade sonunda yenilenme imkânı da tanınmamıştı.

 

Daha sonra 07.03.2022 tarih ve 31771 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan;

 

 

 

ile tüzelkişilere de döviz ve altın hesaplarının TL’ye dönüşümünde 3 ay vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açabilmeleri imkanı getirilmişti.

 

Ardından 22.03.2021 tarih ve 31786 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan; Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/14) ile gerçek kişilerin, Kur Korumalı Mevduat sistemi devam ettiği sürece Döviz Tevdiat Hesaplarını bozdurarak sisteme dahil olabilmeleri imkanı getirilmişti.

 

 

 

 

1 Resmî Gazete Tarihi: 21.12.2021 Resmî Gazete Sayısı: 31696 Mükerrer

2 Resmî Gazete Tarihi: 29.12.2021 Resmî Gazete Sayısı: 31704

 

 

08.04.2022 tarih ve 31803 sayılı Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/16) ile yurt içi yerleşik tüzel kişilere de 31/12/2021 ile 31/3/2022 tarihleri arasındaki herhangi bir tarihte bankalarda mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyelerini bozdurarak sisteme dahil olabilmeleri imkanı getirildi.

 


Düzenleme, yayımı tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olup, yapılan değişiklik karşılaştırmalı tablo halinde aşağıda verilmiştir.

 

TÜRK LİRASI MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARINA DÖNÜŞÜMÜN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2021/14)

Tebliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

 

Tebliğin Son Hali

Döviz tevdiat hesapları ve

MADDE 1- 21/12/2021 tarihli

Döviz tevdiat hesapları ve katılım

katılım     fonlarının                vadeli

ve    31696    mükerrer       sayılı

fonlarının     vadeli                      Türk                      lirası

Türk lirası mevduat veya

Resmî Gazete’de yayımlanan

mevduat veya katılma hesaplarına

katılma                           hesaplarına

Türk     Lirası     Mevduat            ve

dönüşümü

dönüşümü

Katılma                            Hesaplarına

MADDE 4 – (1) Yurt içi yerleşik

MADDE 4 – (1) (Değişik:RG-

Dönüşümün                        Desteklenmesi

gerçek kişilerin bankalardaki, yurt içi

22/3/2022-31786) Yurt                                          içi

Hakkında       Tebliğ                      (Sayı:

yerleşik               tüzel                          kişilerin

yerleşik        gerçek                   kişilerin

2021/14)’in          4                            üncü

ise 31/12/2021 ile 31/3/2022 tarihleri

bankalardaki, yurt içi yerleşik

maddesinin     birinci                        fıkrası

arasındaki     herhangi                     bir                     tarihte

tüzel kişilerin ise 31/12/2021

aşağıdaki                                    şekilde

bankalarda mevcut olan ABD doları,

tarihi    itibarıyla            bankalarda

değiştirilmiştir.

Euro   ve   İngiliz   sterlini   cinsinden

mevcut olan ABD doları, Euro

“(1) Yurt içi yerleşik gerçek

döviz    tevdiat    hesabı             ve           döviz

ve   İngiliz   sterlini   cinsinden

kişilerin bankalardaki, yurt içi

cinsinden     katılım                    fonu                    hesabı

döviz tevdiat hesabı ve döviz

yerleşik         tüzel                    kişilerin

bakiyeleri,    hesap   sahibinin      talep

cinsinden katılım fonu hesabı

ise 31/12/2021 ile 31/3/2022

etmesi     halinde                dönüşüm   kuru

bakiyeleri,    hesap                    sahibinin

tarihleri arasındaki herhangi

üzerinden Türk lirasına çevrilir.

talep         etmesi                 halinde

bir tarihte bankalarda mevcut

(2) Bankanın bu işlem sonucunda

dönüşüm       kuru                    üzerinden

olan ABD doları, Euro ve

elde    ettiği    döviz          dönüşüm          kuru

Türk lirasına çevrilir.

İngiliz sterlini cinsinden döviz

üzerinden         Merkez                         Bankası

(2)     Bankanın     bu          işlem

tevdiat     hesabı     ve               döviz

tarafından satın alınır ve karşılığı

sonucunda elde ettiği döviz

cinsinden katılım fonu hesabı

Türk lirası ilgili bankaya aktarılır.

 


 

 

TÜRK LİRASI MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARINA DÖNÜŞÜMÜN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ (SAYI: 2021/14)

Tebliğin Önceki Hali

Değişiklik Düzenlemesi

 

Tebliğin Son Hali

dönüşüm       kuru                    üzerinden

bakiyeleri,    hesap                    sahibinin

(3) (Değişik:RG-7/3/2022-

Merkez Bankası tarafından

talep         etmesi                 halinde

31771) Banka   tarafından                                              yurt içi

satın alınır ve karşılığı Türk

dönüşüm       kuru                    üzerinden

yerleşik gerçek kişiler ve yurt içi

lirası ilgili bankaya aktarılır.

Türk lirasına çevrilir.”

yerleşik tüzel kişiler için 3 ay, 6 ay

(3) (Değişik:RG-7/3/2022-

 

veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat

31771) Banka tarafından yurt

 

veya katılma hesabı açılır.

içi yerleşik gerçek kişiler ve

 

(4) Bankanın   mevduat   hesabına

yurt içi yerleşik tüzel kişiler

 

uygulayacağı      faiz    oranı                         Merkez

için 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli

 

Bankasınca    belirlenen    bir                       hafta

Türk    lirası    mevduat           veya

 

vadeli repo ihale faiz oranının altında

katılma hesabı açılır.

 

olamaz. (Değişik                                        cümle:RG-

(4)       Bankanın           mevduat

 

31/12/2021-31706) Katılma

hesabına uygulayacağı faiz

 

hesabına       sağlanacak                     getirinin

oranı    Merkez            Bankasınca

 

Merkez Bankasının katılım bankaları

belirlenen    bir   hafta                   vadeli

 

ile açık piyasa işlemleri kapsamında

repo     ihale     faiz            oranının

 

yaptığı bir hafta vadeli geri satım

altında         olamaz. (Değişik

 

vaadi ile alım işlemlerinde oluşan

cümle:RG-31/12/2021-

 

maliyetten düşük olması halinde

31706) Katılma                                 hesabına

 

aradaki    farkı    katılım                bankacılığı

sağlanacak getirinin Merkez

 

esasları       çerçevesinde                    katılım

Bankasının katılım bankaları

 

bankası                                      karşılayabilir,

ile     açık     piyasa        işlemleri

 

karşılanmayan kısım için Merkez

kapsamında yaptığı bir hafta

 

Bankasınca ödeme yapılmaz.

vadeli geri satım vaadi ile

 

(5) (Ek:RG-1/2/2022-

alım     işlemlerinde            oluşan

 

31737) Merkez Bankası, bankanın

maliyetten      düşük                      olması

 

mevduat    hesabına                  uygulayacağı

halinde aradaki farkı katılım

 

azami     faiz     oranını              belirlemeye

bankacılığı                                   esasları

 

yetkilidir.

çerçevesinde katılım bankası

 

(6) (Ek:RG-22/3/2022-31786) Bu

karşılayabilir, karşılanmayan

 

Tebliğ         kapsamında                  Merkez

Sencar Yeminli Mali Müşavirlik
X